Zwanger en reizen

Ben je zwanger of van plan dit op korte termijn te worden en wil je een reis maken? Reizen tijdens de zwangerschap hoeft geen probleem te zijn. Bereid je goed voor en pas eventueel je reisplannen aan.

Zeker als je wilt reizen naar gele koorts- of malariagebied. Bedenk of deze reis naar de (sub)tropen noodzakelijk is. – Vrouwen zijn tijdens de zwangerschap kwetsbaarder voor infectieziekten. Daarom wordt het reizen naar malaria- of gele koortsgebieden tijdens een zwangerschap in het algemeen afgeraden.

Tijdens een zwangerschap is er een grotere kans dat je een medische behandeling nodig hebt dan wanneer je niet zwanger bent. Omdat de kwaliteit van medische voorzieningen van land tot land erg kan verschillen, kan het zijn dat je in het buitenland geen optimale behandeling kunt krijgen. Het is verstandig, voordat je je reis boekt, informatie in te winnen over de eventuele risico’s van de voorgenomen reis en de gezondheidsvoorzieningen in het land dat je gaat bezoeken. Voorzien van goede informatie kun je zelf afwegen of het belang van je reis opweegt tegen de risico’s.

Infectieziekten en koorts

Tijdens de zwangerschap zijn zowel jij als je ongeboren kind kwetsbaarder voor infectieziekten. Elke infectie die met hoge koorts gepaard gaat kan de bevalling op gang brengen. Tijdens de zwangerschap kunnen niet alle antibiotica en geneesmiddelen veilig worden gebruikt.

Paracetamol kan wel veilig worden gebruikt en wordt aangeraden om hoge koortspieken te voorkomen. Aarzel niet om bij (hoge) koorts naar een arts te gaan.

Vaccinaties

De meeste vaccinaties kunnen tijdens de zwangerschap veilig gegeven worden. Ook hier houdt de vaccinatieverpleegkundige rekening mee tijdens je persoonlijke advies.

Diarree

Diarree is vervelend en kan tot uitdroging leiden. Tijdens een zwangerschap ben je kwetsbaarder voor uitdroging. Bovendien is de behandeling van langdurige of ernstige diarree moeilijker, omdat veel middelen niet gebruikt kunnen worden tijdens de zwangerschap, zoals stopmiddelen (loperamide) en verscheidene soorten antibiotica.Let dus extra op de algemene maatregelen die geadviseerd worden ter voorkoming van diarree en uitdroging.

Malaria en dengue

Malaria en dengue kunnen in de zwangerschap ernstiger verlopen dan bij niet- zwangeren en bovendien kan malaria een miskraam of vroeggeboorte tot gevolg hebben. Een reis naar een malariagebied tijdens de zwangerschap is daarom af te raden. Als je toch besluit te reizen naar een malariagebied, is het van groot belang dat je de geadviseerde malariatabletten op de voorgeschreven manier inneemt. Soms maken zwangere vrouwen zich zorgen over de bijwerkingen van de tabletten en de mogelijke risico’s voor het ongeboren kind. Bedenk hierbij dat malaria een gevaarlijke ziekte is en dat de reizigersadviseur je de tabletten adviseert die in jouw geval veilig gebruikt kunnen worden.

Antimalariamiddelen beschermen echter nooit 100% tegen malaria. Zorg daarom extra goed voor adequate muggenwering. Als je tijdens of na een verblijf in malariagebied koorts of griepachtige verschijnselen krijgt, moet je je zo snel mogelijk op malaria laten testen. Malaria kan, vooral bij zwangere vrouwen, snel levensbedreigende vormen aannemen.

Om dengue te voorkomen zijn muggenwerende maatregelen in gebieden waar dengue voorkomt ook overdag extra belangrijk. Sinds april 2023 is er een vaccinatie tegen dengue verkrijgbaar. Dit vaccin is helaas (nog) niet geschikt voor zwangeren of vrouwen die borstvoeding geven.

DEET en zwangerschap

DEET tot 30% mag gedurende de gehele zwangerschap worden gebruikt. Gebruik het liefst niet meer of langer dan nodig voor een goede bescherming.

Vliegreizen

Probeer te zorgen voor een zitplaats aan het gangpad voor meer beenruimte en comfort. Loop elk half uur een stukje om trombose te voorkomen. Drink voldoende water omdat in een vliegtuig de lucht erg droog is. De meeste luchtvaartmaatschappijen accepteren zwangeren na de 36e week niet meer in verband met de mogelijkheid tot een eventuele bevalling in het vliegtuig. Tot 7 dagen na de bevalling is vliegen af te raden, onder andere wegens de verhoogde kans op diepe veneuze trombose. Vraag vóór het boeken van je reis naar het beleid van de luchtvaartmaatschappij. Als je ernstige bloedarmoede hebt of ooit trombose heeft gehad, bespreek dan je reisplannen met je verloskundige, huisarts of gynaecoloog.

Verkeer

Auto-ongevallen komen veel voor. Het is verstandig na een ongeval een arts te raadplegen, ook na een ogenschijnlijk gering letsel of als je na een ongeval (nog) niet direct klachten hebt. Vermijd ook andere risicovolle situaties, zoals waterskiën of diepzeeduiken.

Hoogte

Voor zwangeren bestaat bij een verblijf in een hooggebergte (boven de 2500 meter) een grotere kans op klachten van hoogteziekte. Middelen tegen hoogteziekte mogen echter niet gebruikt worden. Het is bij zwangeren daarom extra belangrijk om niet te snel te stijgen, om 4-5 dagen rust te nemen voordat je je gaat inspannen en om zware lichamelijke inspanning te vermijden.

Reisapotheek

Overleg met de vaccinatieverpleegkundige, je (huis)arts of apotheek welke medicijnen tijdens de zwangerschap veilig gebruikt kunnen worden. Sommige vrouwen hebben tijdens de zwangerschap sneller last van een vaginale schimmelinfectie. Reizen naar warme gebieden kan de kans hierop nog verhogen. In overleg met je (huis)arts kan je hiervoor een antischimmel middel meenemen.

Overige informatie

In Nederland treedt bij ongeveer 10% van de zwangerschappen een miskraam op. Dit kan dus ook gebeuren als je op reis bent of net nadat je een vaccinatie hebt gekregen zonder dat dit met de reis of het vaccin te maken heeft. De kwaliteit van de gezondheidszorg is niet overal even goed als in Nederland. Het is goed om dit te beseffen en hier rekening mee te houden bij het kiezen van je vakantiebestemming voor het geval je medische zorg nodig hebt tijdens je verblijf in het buitenland.